A review #3

 

TŁUMACZENIE:

Recenzja filmu

,,Ae Fond Kiss” (2004) jest dramatem romantycznym reprezentującym nurt społecznego realizmu, kolejnym (po ,,My Name Is Joe” i ,,Sweet Sixteen”) powstałym we współpracy Kena Loacha i Paula Laverty’ego. Loach jest brytyjskim reżyserem urodzonym w Anglii, którego filmy przedstawiają zwyczajnych ludzi brytyjskiej klasy pracującej i ich codzienne problemy, takie jak trudności ekonomiczne, niesprawiedliwość społeczną, rasizm, różnice kulturowe i religijne. Jego filmy mają podobne cechy – fabuła jest liniowa, aktorzy czasem improwizują i wszystko (fabuła, postaci, miejsca) jest realistyczne.

,,Ae Fond Kiss” opowiada historię miłości irlandzkiej katolickiej nauczycielki Roisin Hanlon i urodzonego w Szkocji pakistańskiego DJ-a Casima Khana. Tytuł filmu jest cytatem z piosenki ,,Ae Fond Kiss, and Then We Sever” Roberta Burnsa, szkockiego poety, i podkreśla niemożliwość utrzymania związku z drugą osobą w pewnych okolicznościach. Jednak w filmie motyw miłości jest tylko punktem wyjścia do zgłębienia kwestii kulturowych, religijnych i politycznych dotyczących brytyjskich mniejszości etnicznych.

Film otwiera galeria kluczowych postaci. Mimo że wszyscy mieszkają w Wielkiej Brytanii, każdy z nich ma inną definicję własnej tożsamości. Młody DJ Casim reprezentuje nową generację azjatyckich imigrantów – szanujących swoją kulturę i religię, ale pragnących żyć według zachodnich standardów, co w tym przypadku oznacza dokonywanie własnych wyborów dotyczących ich przyszłości, przyszłych małżonków i stylu życia. Niestety, brak mu odwagi, by sprzeciwić się swojej głęboko religijnej muzułmańskiej rodzinie, więc prowadzi podwójne życie – pobożnego i posłusznego syna oraz człowieka żyjącego w zakazanym związku z katoliczką.

Rodzice Casima – Tariq i Sadia Khan – choć mieszkają w Szkocji od 40 lat, nigdy się w pełni nie zasymilowali. Żyją według zasad muzułmańskiej religii i tradycji i próbują się układać życie swoich dzieci zgodnie z tymi zasadami. Nie ufają brytyjskiemu społeczeństwu, ponieważ doświadczyli prześladowań, takich jak ataki nożem, plucie czy wyzwiska. Tariq i Sadia Khan wierzą, że mogą polegać tylko na ludziach mających takie same przekonania, więc w zasadzie na pakistańskiej muzułmańskiej społeczności. Ich najstarsza córka Rukhsana jest dumna ze swojego azjatyckiego dziedzictwa i podziela kulturowe podejście swoich rodziców.

Młodsza siostra Casima, Tahara, w przeciwieństwie do niego jest bardzo odważna i wie, jak walczyć o swoje prawa. Po raz pierwszy widzimy ją w katolickiej szkole, gdzie wygłasza przemówienie na temat stereotypów dotyczących społeczności muzułmańskiej. Jest zdenerwowana, że po atakach terrorystycznych 11 września obraz muzułmanina jest uproszczony, a wszystkich ludzi islamu traktuje się, jakby byli oni odpowiedzialni za tę katastrofę. Pomimo zmagań ze szkolnymi oprawcami i przeszkód rodzinnych, Tahara ma siłę, by bronić swojej sprawy i spełniać swoje marzenia. W przeciwieństwie do ojca, akceptuje zachodni styl życia i stawia własne szczęście ponad akceptację rodziny.

Ostatnią kluczową postacią w filmie jest Roisin, która reprezentuje zachodni styl życia, jednak z kilkoma ograniczeniami – jest katoliczką i Irlandką w protestanckiej Szkocji, więc również jest tą “inną”, podobnie jak Khanowie. Niemniej jednak, wydaje się, że jej sytuacja nie jest tak trudna jak ich. Roisin nie uważa wartości religijnych za ważne w jej życiu. Ceni wolność i chce, by jej potrzeby były zaspokojone. Jest mężatką (w separacji), ale nie widzi nic złego w posiadaniu nowego partnera seksualnego. Roisin nie zdaje sobie sprawy, jak potężna jest religia, dopóki nie straci pracy z powodu utraty “dobrej reputacji”, gdy jej społecznie i kulturowo nieakceptowalny związek wyjdzie na jaw.

,,Ae Fond Kiss” jest narzędziem, dzięki któremu Ken Loach krytykuje społeczne patologie – rasizm, prześladowania i nietolerancję. Przedstawia nowoczesne społeczeństwo – wielokulturowe i wielorasowe i podaje w wątpliwość paradygmat ,,biały = prawdziwy Brytyjczyk”. Loach wyjaśnia, że poczucie tożsamości jest złożoną kwestią i zależy od indywidualnych odczuć. Kolejną rzeczą, którą udaje mu się udowodnić jest to, że każda religia, nie tylko islam, może być fundamentalistyczna lub oparta na uprzedzeniach. Koniec filmu może wyglądać na szczęśliwe zakończenie, ale w rzeczywistości nim nie jest. Rodzina Khanów się rozpada, ślub Rukhsany zostaje odwołany, narzeczona Casmina zostaje porzucona. Zakończenie pozostawia nam wiele nierozwiązanych problemów i pytań bez odpowiedzi.