Mowa zależna (Reported speech)

Mowy zależnej używamy, gdy chcemy zrelacjonować wypowiedź kogoś innego. Za pomocą mowy zależnej przekazujemy treść wypowiedzi danej osoby jednocześnie nie cytując jej bezpośrednio, np.

‘Do you like strawberries?’ she asked. (cytat)

She asked if I liked strawberries. (mowa zależna)

 

W mowie zależnej występuje tzw. następstwo czasów, co oznacza, że relacjonowaną wypowiedź musimy odnieść do czasu, w którym została ona wypowiedziana. W praktyce oznacza to, że ”cofamy” czas w zdaniu relacjonowanym, jak w poniższych przykładach:

1. Mowa niezależna:  Olga said: ‘I am very sad.’ (Cytujemy to, co Olga powiedziała w czasie teraźniejszym Present simple.)

2. Mowa zależna: Olga said (that) she was very sad. (Present simple —> Past simple)

W drugim zdaniu, w mowie zależnej, cofamy czas z teraźniejszego (Present simple) na czas przeszły (Past simple).

 

Czasy w mowie zależnej zmieniają się w następujący sposób:

Present simple → Past simple:

‘I don’t watch TV.’ → He said (that) he didn’t watch TV.

 

Present Continuous → Past Continuous:

‘I’m writing a novel.’ → He said (that) he was writing a novel.

 

Present Perfect → Past Perfect:

We have never argued. → They said (that) they had never argued.

 

Present Perfect Continuous → Past Perfect Continuous:

We have been waiting for hours. → They said (that) they had been waiting for hours.

 

Past Simple → Past Perfect:

‘I was very rich.’ → She said (that) she had been very rich.

 

Past Continuous → Past Perfect Continuous:

‘We were living in Spain.’ → They said (that) they had been living in Spain.

 

Future Simple → Future in the Past (Would):

‘I will be in London on Sunday.’ → He said (that) he would be in London on Sunday.

 

Future Continuous → Future Continuous in the Past (Would be + ing):

‘I will be using the computer next week.’ → She said (that) she would be using the computer the following week.

 

 

Poniższe czasowniki modalne w mowie zależnej zmieniamy na następujące:

will → would

‘I will paint a portrait one day.’ → She said (that) she would paint a portrait one day.

 

can → could

‘I can do it.’ → He said (that) he could do it.

 

may → might

‘I may be back later.’ → He said (that) he might be back later.

 

must (obligation) → had to

‘I must go.’ → He said (that) he had to go.

 

UWAGA: Czasowniki would, could, might, need, should, ought to pozostają bez zmian!

‘I would buy the car if I had the money.’ → He said (that) he would buy the car if he had the money.

 

W mowie zależnej zmianie ulegają także określenia czasu:

• tomorrow → the next day/the following day
• yesterday → the day before/the previous day
• now → then/that day/at the moment
• today → that day
• tonight → that night
• next week → the next week/the week after/the following week
• last month → the month before
• this morning → that morning
• ago → before
• before → earlier

‘I will clean my room tomorrow.’ → He said (that) he would clean his room the next day.

 

W wyniku relacjonowania wypowiedzi danej osoby, zmieniają się też zaimki osobowe (I, you, etc), przymiotniki dzierżawcze (my, our, etc) oraz zaimki wskazujące (this, these), np.

I can’t tell you my secret. → She said (that) she couldn’t tell me her secret.

‘I will give you my old computer.’ → He said (that) he would give me his old computer.

‘I can’t climb this mountain.’ → He said (that) he couldn’t climb that mountain.

 

Występuje też zmiana określenia miejsca:

‘I saw you here three years ago.’ → He said (that) he had seen me there three years before.

 

 

Tworzenie pytań w mowie zależnej:

• nie stosujemy inwersji, ponieważ pytania w mowie zależnej mają taki sam szyk, jak zdanie oznajmujące (ponieważ relacjonujemy pytanie, a nie zadajemy je),
• podobnie jak w przypadku relacjonowania zdań oznajmujących nadal obowiązuje zasada następstwa czasów,
• jeśli relacjonujemy tzw. yes-no questions, w zdaniu pojawia się if lub rzadziej whether, np.

‘Shall I open it?’ → He asked if he should open it.

‘Do you love me?’ → She asked whether I loved her.

 

• jeśli w relacjonujemy tzw. wh-questions, czyli pytania rozpoczynające się jednym z następujących słów: who, what, when, where, why, how, wówczas słowo to musi zostać uwzględnione w  zdaniu w mowie zależnej, np.

‘What is this?’ → He asked us what that was.

‘When are your parents going to England?’ → He asked me when my parents were going to England.

 

W mowie zależnej możemy relacjonować:

• zdania oznajmujące (statements), np.

He admitted that he knew the answer.

 

• pytania (questions), np.

My mother asked me where I went.

 

• sugestie (suggestions), np.

He suggested (that) I should have my room repainted.

 

• polecenia (commands), np.

She warned him not to do it.

 

• propozycje (offers), np.

They offered to help me.